اکثر نرم افزارهائى را که شما تهيه و يا از طريق اينترنت Download مى نمائيد ، صرفا" به صورت نسخه هاى ترجمه شده و آماده اجراء در اختيار شما قرار مى گيرند. ترجمه ، فرآيندى است که در آن کد برنامه هاى نوشته شده توسط برنامه نويسان که از آنان به عنوان کد اوليه ( Source Code ) ياد مى شود ، پس از استفاده از برنامه هاى خاصى موسوم به کمپايلرها به بگونه اى ترجمه مى شوند که توسط کامپيوتر قادر درک باشند . اعمال تغييرات دلخواه در اکثر برنامه هاى ترجمه شده ، امرى بسيار مشکل و گاها" غير ممکن است . اکثر توليد کنندگان نرم افزار از ويژگى فوق به منظور صيانت و حفاظت از کدهاى نوشته شده ، استفاده مى نمايند .
نرم افزارهاى Open Source نقطه مقابل رويکرد فوق مى باشند . در اينگونه نرم افزارها علاوه بر نسخه ترجمه شده ، کد اوليه نيز در اختيار متقاضيان قرار مى گيرد.بدين ترتيب امکان اعمال تغييرات و يا سفارشى نمودن آن متناسب با خواسته استفاده کنندگان ، فراهم مى گردد . افراديکه از ايده Open Source حمايت مى نمايند بر اين اعتقاد هستند که با اجازه دادن به اشخاصى که علاقه مند به تغيير کد اوليه مى باشند ، امکان استفاده مفيدتر از برنامه فراهم و احتمال بروز خطاء در آنان، کاهش خواهد يافت .
ويژگى نرم افزارهاى Open Source :
توزيع رايگان . اين نوع برنامه ها ، ممکن است به عنوان بخشى همراه يک بسته نرم افزارى ارائه شوند که به متقاضيان فروخته مى گردند.
کد منبع مى بايست بهمراه نرم افزار ،ارائه گردد .
هر شخص مى بايست اجازه تغيير کد اوليه برنامه را داشته باشد .
نسخه هاى اصلاح شده را مى توان مجددا" توزيع نمود .
به مجوز ساير نرم افزارها نياز نخواهد بود .
بد نيست اشاره اى به يک مثال واقعى در دنياى نرم افزارهاى Open Source داشته باشيم . در سال 1991 ، Linus Torvalds ، دانشجوى دانشگاه هلسينکى فنلاند يک سيستم عامل جديد مبتنى بر Minix ( اقتباس شده از يونيکس ) را ايجاد که نام آن را لينوکس ( Linux ) گذاشت . .
وى نسخه شماره 0.02 لينوکس را بر اساس GNU General Public Licens که شامل تعاريف قانونى جامعى در خصوص نرم افزارهاى Open Source است ، ارائه نمود . تعداد زيادى از افراد در سرتاسر جهان اقدام به Download لينوکس و استفاده از آن نمودند . گروهى زيادى از افراد فوق خود برنامه نويسان حرفه اى بودند که توانائى انجام تغييرات مورد نياز در لينوکس را داشتند . Torvalds ، نسخه هاى اصلاح شده توسط ساير برنامه تويسان را دريافت و با لحاظ نمودن تغييرات ، در سال 1994 نسخه شماره يک لينوکس را عرضه نمود .
يک نکته نگران کننده در خصوص نرم افزارهاى Open Source ، فقدان ضمانت و پشتيبانى فنى از آنان است . با توجه به اين موضوع که همواره امکان و يا بهتر بگوئيم مجوز اعمال تغييرات و يا اصلاحات در اين نوع نرم افزارها وجود دارد ، تقريبا" حمايت از آنان غير ممکن و يا مشکل خواهد بود . بدين دليل برخى از شرکت هاى حامى نرم افزارهاى Open Source با توجه به ارائه سرويس خدمات و پشتيبانى اينگونه نرم افزارها ، اقدام به فروش آنان مى نمايند. مثلا" نرم افزار Red Hat در سال 1994 توسط Official Red Hat Linux عرضه گرديد. نرم افزار فوق رايگان نبوده و متقاضيان مى بايست هزينه استفاده ( مالکيت ) از آن را پرداخت نمايند. مهمترين ويژگى Red Hat ، امکان پشتيبانى فنى از آن است. براى اغلب سازمان ها و موسسات تضمين حمايت هاى فنى و پشتيبانى يکى از عوامل مهم تصميم گيرى در خصوص خريد لينوکس در مقابل Download نمودن آن به صورت رايگان مى باشد.
علاوه بر Red Hat ، شرکت هاى متعدد ديگرى نيز اقدام به عرضه لينوکس با توجه به سياست ها و ديدگاه هاى خاص خود نموده اند .در اين رابطه نرم افزارهاى متعددى با محوريت لينوکس نيز طراحى و پياده سازى شده است . Mozilla ( هسته مرورگر Netscape ) ، سرويس دهنده وب Apache ، زبان اسکريپت نويسى وب PERL و فرمت فايل هاى گرافکيى PNG ، نمونه هائى در اين زمينه بوده که بر اساس ايده Open Source طراحى و پياده سازى شده اند .
نرم افزارهاى Open Source نقطه مقابل رويکرد فوق مى باشند . در اينگونه نرم افزارها علاوه بر نسخه ترجمه شده ، کد اوليه نيز در اختيار متقاضيان قرار مى گيرد.بدين ترتيب امکان اعمال تغييرات و يا سفارشى نمودن آن متناسب با خواسته استفاده کنندگان ، فراهم مى گردد . افراديکه از ايده Open Source حمايت مى نمايند بر اين اعتقاد هستند که با اجازه دادن به اشخاصى که علاقه مند به تغيير کد اوليه مى باشند ، امکان استفاده مفيدتر از برنامه فراهم و احتمال بروز خطاء در آنان، کاهش خواهد يافت .
ويژگى نرم افزارهاى Open Source :
توزيع رايگان . اين نوع برنامه ها ، ممکن است به عنوان بخشى همراه يک بسته نرم افزارى ارائه شوند که به متقاضيان فروخته مى گردند.
کد منبع مى بايست بهمراه نرم افزار ،ارائه گردد .
هر شخص مى بايست اجازه تغيير کد اوليه برنامه را داشته باشد .
نسخه هاى اصلاح شده را مى توان مجددا" توزيع نمود .
به مجوز ساير نرم افزارها نياز نخواهد بود .
بد نيست اشاره اى به يک مثال واقعى در دنياى نرم افزارهاى Open Source داشته باشيم . در سال 1991 ، Linus Torvalds ، دانشجوى دانشگاه هلسينکى فنلاند يک سيستم عامل جديد مبتنى بر Minix ( اقتباس شده از يونيکس ) را ايجاد که نام آن را لينوکس ( Linux ) گذاشت . .
وى نسخه شماره 0.02 لينوکس را بر اساس GNU General Public Licens که شامل تعاريف قانونى جامعى در خصوص نرم افزارهاى Open Source است ، ارائه نمود . تعداد زيادى از افراد در سرتاسر جهان اقدام به Download لينوکس و استفاده از آن نمودند . گروهى زيادى از افراد فوق خود برنامه نويسان حرفه اى بودند که توانائى انجام تغييرات مورد نياز در لينوکس را داشتند . Torvalds ، نسخه هاى اصلاح شده توسط ساير برنامه تويسان را دريافت و با لحاظ نمودن تغييرات ، در سال 1994 نسخه شماره يک لينوکس را عرضه نمود .
يک نکته نگران کننده در خصوص نرم افزارهاى Open Source ، فقدان ضمانت و پشتيبانى فنى از آنان است . با توجه به اين موضوع که همواره امکان و يا بهتر بگوئيم مجوز اعمال تغييرات و يا اصلاحات در اين نوع نرم افزارها وجود دارد ، تقريبا" حمايت از آنان غير ممکن و يا مشکل خواهد بود . بدين دليل برخى از شرکت هاى حامى نرم افزارهاى Open Source با توجه به ارائه سرويس خدمات و پشتيبانى اينگونه نرم افزارها ، اقدام به فروش آنان مى نمايند. مثلا" نرم افزار Red Hat در سال 1994 توسط Official Red Hat Linux عرضه گرديد. نرم افزار فوق رايگان نبوده و متقاضيان مى بايست هزينه استفاده ( مالکيت ) از آن را پرداخت نمايند. مهمترين ويژگى Red Hat ، امکان پشتيبانى فنى از آن است. براى اغلب سازمان ها و موسسات تضمين حمايت هاى فنى و پشتيبانى يکى از عوامل مهم تصميم گيرى در خصوص خريد لينوکس در مقابل Download نمودن آن به صورت رايگان مى باشد.
علاوه بر Red Hat ، شرکت هاى متعدد ديگرى نيز اقدام به عرضه لينوکس با توجه به سياست ها و ديدگاه هاى خاص خود نموده اند .در اين رابطه نرم افزارهاى متعددى با محوريت لينوکس نيز طراحى و پياده سازى شده است . Mozilla ( هسته مرورگر Netscape ) ، سرويس دهنده وب Apache ، زبان اسکريپت نويسى وب PERL و فرمت فايل هاى گرافکيى PNG ، نمونه هائى در اين زمينه بوده که بر اساس ايده Open Source طراحى و پياده سازى شده اند .
Open Source چيست ؟