آیا در مورد رشته حسابداری و وظایف حسابدار اطلاعات کافی دارید؟

وقتی به یک حسابدار فکر می‌کنید، چه کسی را تصور می‌کنید؟ بسیاری از مردم ممکن است تصور کنند که حسابدار یک شخص تا حدودی متزلزل است که به طور خستگی‌ناپذیر تلاش می‌کند تا مطالبات مالیاتی مشتریان خود را ثبت کند. افراد عادی معمولاً حسابداری و مالیات را در کنار هم و دست در دست هم تصور می‌کنند و از گستردگی این شغل اطلاع چندانی ندارند.

اگر شما هم‌چنین نظری در مورد وظایف حسابدار دارید ممکن است شگفت‌زده شوید وقتی بدانید که چندین نوع حسابدار در موارد مختلف مالی وجود دارد و مسائل مربوط به مالیات اغلب تنها کسری از مسئولیت‌های کاری آنهاست. حرفه حسابداری می‌تواند شامل کار‌های بسیار متنوع‌تری نسبت به اضافه کردن انبوهی از رسید‌ها یا رسیدگی به اظهارنامه مالیاتی در تمام طول روز باشد. دنیای حسابداری گسترش یافته است دنبال کردن آینده به عنوان یک حسابدار به این معنی نیست که شما هیچ کاری، جز محاسبه کسورات افراد در هر سال انجام نخواهید داد (اگرچه مدیریت مالیات بازده هنوز نقش بسیار مهمی برای اکثر موقعیت‌های حسابداران دارد).

برای مثال یکی از وظایف مهم هر حسابدار تهیه ترازنامه است. ترازنامه یا بیلان کسب‌وکار یکی از مهمترین صورت‌های مالی است و به طور معمول به صورت سه ماهه یا حتی ماهانه (بسته به دفعات گزارش دهی) گرفته می‌شود. این سند با نمایش کل دارایی‌ها، بدهی‌ها و دارایی خالص شما، نگاهی سریع به وضعیت مالی‌تان می‌اندازد و‌‌ به وام‌دهندگان، سرمایه‌گذاران یا سهامداران اصلی تجارت شما کمک می‌کند.

این حرفه به رشد خود ادامه داده و به افراد علاقمند این فرصت را می‌دهد تا در صنایع هیجان‌انگیزی که هر کدام پتانسیل درآمدزایی خاص خود را دارند، کار کنند. اگر می‌خواهید درباره وظایف حسابدار که فراتر از سمت کارمند مالیاتی است بیشتر بدانید، باید بگوییم که در جای مناسبی هستید. ما فهرستی از وظایف مرتبط به حسابداری که ممکن است هنوز درباره آن‌ها اطلاعی نداشته باشید گردآوری کرده‌ایم. پس پیشنهاد می‌کنیم تا انتهای مطالب همراه ما باشید.

حسابدار کیست؟

حسابدار فردی است که در امور مالی و تجارت به شغل مهم حسابداری مبادرت دارد. از جمله وظایف حسابدار این است که دفاتر مالیاتی را تهیه کنند، سوابق مالی شرکت‌ها و مؤسسات مختلف را برای صحت بررسی نمایند و در نهایت گزارش‌های مالی را برای افراد و مشاغل مختلف تهیه کنند. حسابداران سود و زیان شرکت و مؤسسات را ردیابی کرده و اطمینان حاصل می‌کنند که مدیران مشاغل از قوانین و مقررات مالیاتی پیروی می‌کنند.

حسابداران هم در بخش دولتی و هم در بخش خصوصی کار می‌کنند و می‌توانند نقش‌های فنی، مدیریتی یا مشاوره‌ای را در انواع مختلف سازمان‌ها ایفا نمایند. حسابداران عموماً داده‌های مالی را ثبت، جمع‌آوری، تجزیه و تحلیل و گزارش می‌کنند. در بیشتر موارد، حسابداران از سوابق مالی گردآوری شده توسط حسابداران دیگر برای تهیه صورت‌های مالی، گزارش‌ها و انجام تحلیل‌های مالی جدید در حسابداری استفاده می‌کنند. انواع مختلف حسابداران علاوه بر ایفای این نقش کلی، نقش‌های تخصصی و متفاوتی را نیز انجام می‌دهند.

برخی از انواع مختلف حسابداران عبارتند از: حسابداران بهای تمام شده، حسابداران مالی، حسابداران پزشکی قانونی، حسابرسان داخلی، حسابداران مدیریت، حسابداران پروژه، حسابداران عمومی و حسابداران مالیاتی. وظایف حسابدار در هر کدام از این مقوله‌ها تا حدودی با یکدیگر فرق می‌کند اما همه یک هدف را دنبال می‌نمایند. حسابداران با اطمینان از رعایت قوانین و مقررات مالی و تجزیه و تحلیل داده‌های مالی برای ارائه بازخوردی که به تصمیم‌گیری بهتر منجر می‌شود، به سازمان‌ها کمک می‌کنند. همچنین آنان قادر به ارائه توصیه‌های استراتژیک در مورد موقعیت‌های مالی خاص هستند.

تعریف حسابداری

حسابداری در گذشته‌های دور به عنوان نوعی فن ثبت، ضبط و جمع‌آوری اطلاعات مالی، تجزیه و تحلیل و اندازه‌گیری این اطلاعات و در نهایت طبقه‌بندی و تلخیص آن‌ها در معامله‌های مختلف مالی یا رویداد‌هایی كه اثرات مالی دارند، شناخته می‌شد. اما امروزه حسابداری را به عنوان یک فن در نظر نمی‌گیرند بلکه به آن به چشم یک سیستم اطلاعاتی نگاه می‌کنند و آن را دانشی می‌دانند كه به کمک این دانش می‌توان اطلاعات مربوط به معاملات مالی و رویداد‌هایی که دارای اثر مالی بر یك شرکت دارد را تجزیه و تحلیل کرد و سپس با اندازه‌گیری، ثبت و طبقه‌بندی این اطلاعات یک گزارش مالی جامع و کامل را تجمیع و تلخیص نمود. هر كدام از این كلمات و واژه‌ها دارای دنیایی از مفاهیم و روش‌های مختلف تحلیلی و محاسباتی بوده كه بر روی جزء به جزء آن می‌توان بحث و تفكر کرد. اگر این مفاهیم به درستی درک شوند، یادگیری حرفه حسابداری و آشنایی با وظایف حسابدار کاری بسیار راحت و آسان خواهد بود.

از شاخه‌های فنی حسابداری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

•     حسابداری مالی که خود شامل زیر شاخه‌های حسابرسی، حسابداری مالی و حسابداری مالیاتی است

•     حسابداری صنعتی

•     حسابداری مدیریت که خود شامل حسابداری صنعتی و حسابداری است

•     حسابداری دولتی که شامل زیر شاخه مدیریت است

•     حسابرسی که شامل زیرشاخه حسابداری دولتی است

•     حسابداری مالیاتی

اهمیت نقش حسابداری در زندگی اشخاص

در بخش‌های مختلف جامعه و حتی زندگی شخصی افراد حسابداری نقش بسیار پررنگ و حائز دارد. بار‌ها در زندگی روزمره از پدر و مادر‌ها و بزرگتر‌هایمان شنیده‌ایم که حساب و کتاب‌ها و دخل و خرج‌هایشان با هم جور نیست. به نظر شما چاره کار آن‌ها چه بود؟ اگر در بررسی هزینه‌ها و درآمد‌های زندگی و بخصوص شغل خود دقت کافی نداشته باشیم ممکن است کسب و کار موفقمان یک شبه سقوط کند و همه زحماتمان جهت کسب درآمد بی‌حاصل شود. این نکته را فراموش نکنید که اصول اولیه یک حسابداری خوب و موفق داشتن صداقت، درستی و وفاداریست. البته این را هم باید بدانید که حسابداری یک رشته و تخصص است و شغل حسابدار یک هنر، که بدون تجربه نمی‌توان این هنر را کسب کرد.

وظایف حسابدار و نقش آن در قبال امور مالی شرکت‌ها و میزان موفقیت مؤسسات بسیار مهم و قابل تأمل است. از نقش‌های اصلی حسابداری در زندگی افراد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

•     مدیریت مالی و تفکیک هزینه‌های اضافی از هزینه‌های ضروری

•     مدیریت بهتر درآمد و پس انداز کردن آن

•     مدیریت بهتر بدهکاری و بستانکاری

•     مدیریت بهتر حساب‌های بانکی، اقساط ماهیانه، دریافتی‌ها و پرداختی‌ها

•     نظم دادن هزینه‌های زندگی و سازماندهی بهتر آن

•     توانایی در مدیریت بهتر سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت و آینده‌نگری بهتر

•     توانایی در مرور درآمد‌های گذشته و درآمد‌های جاری در صورت نیاز

•     در بازه زمانی مختلف به فرد امکان می‌دهد که ضرر و زیان و سود و منافع به وجود آمده را بررسی کند

مهمترین و حیاتی‌ترین وظایف عمومی حسابدار

وظایف حسابدار به صورت عمومی ممکن است شامل برخی و یا همه موارد زیر باشد:

•     حسابدار وظیفه دارد که اسناد حسابداری و ثبت عملیات براساس اسناد به دست آمده در دفتر روزنامه و همچنین انتقال اقلام و اعداد به دفتر روزنامه، دفتر کل و دفاتر معین را تنظیم نماید.

•     حسابدار باید با مدیران شرکت‌ها و موسسات مختلف در تهیه سربرگ‌ها، فرم‌ها، کارت‌ها، اوراق و دفاتر مختلف مالی همکاری نماید.

•     تهیه تراز آزمایشی ماهانه از اصلی‌ترین وظایف حسابدار محسوب می‌شود که برای رفع اشتباهات احتمالی و ارائه آن به مدیران مؤسسات صورت می‌گیرد.

•     حسابداران باید با مدیران مؤسسات برای تهیه، ثبت و پلمپ دفاتر مختلف حسابداری در مرجع ثبت شرکت‌ها همکاری نماید.

•     کنترل و بررسی تمام مدارک مالی شرکت از جمله وظایف حسابدار محسوب می‌شود.

•     یک حسابدار خوب رعایت کردن مقررات مربوط به قانون شرکت‌ها، قانون تجارت و قانون مالیات‌های مستقیم را سرلوحه کار خود قرار می‌دهد.

•     حسابدار باید تمام مقررات جاری مربوط به آئین‌نامه نحوه تنظیم، تحریر و نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک را رعایت نماید.

•     طبق دستور مدیران شرکت‌ها، حسابدار باید بر اساس اسناد خرید و اسناد هزینه به تحریر چک بپردازد.

•     حسابدار وظیفه دارد که صورت مغایرات بانکی ماهانه را طبق رویه قابل قبول تهیه کرده و آن را به مدیر عامل ارائه نماید.

•     نظارت بر جریان وجوه نقدی و جریان کالا از طریق استقرار کنترل‌های مطلوب در حسابداری از جمله مهمترین وظایف حسابدار محسوب می‌شود.

•     حسابدار وظیفه دارد که لیست حقوق و مزایای کارکنان را طبق فرم‌ها و لیست‌ها تهیه نماید.

•     از مهمترین وظایف حسابدار این است که تراز آزمایشی پایان دوره مالی را تهیه کند.

•     حسابدار باید آمار و اطلاعات مالی مربوط به وضعیت و موجودی انبار را در مواقع لزوم تهیه نماید.

•     حساب‌هایی که پایان سال نیاز به اصلاح دارد باید توسط حسابدار تعیین شود و عملیات اصلاحی در دفاتر ثبت گردد.

•     حسابدار وظیفه دارد که در انبارگردانی و تطبیق صورت موجودی‌های عینی با موجودی‌های دفتری با مسئولان شرکت‌ها و مؤسسات همکاری کند.

•     از وظایف حسابدار این است که صورت‌های مالی نهایی یعنی صورت سود و زیان، ترازنامه و ... را تهیه نماید.

•     بستن حساب‌های موقت و تهیه تراز اختتامی از جمله کارهایی است که یک حسابدار باید انجام دهد.

•     حسابداران باید طبق دستور مدیران شرکت‌ها صورت تقسیم درآمد ویژه و صورت‌ها و یادداشت‌های مربوطه را تهیه نمایند.

•     حسابدار برای استفاده مطلوب و نگهداری بهتر اسناد، برگه‌ها، اوراق، کارت‌ها و دفاتر باید آنها را بایگانی نماید.

•     از جمله وظایف حسابدار این است که برای انجام امور محوله در رابطه با امور مالی به ادارات و مؤسسات مراجعه کند.

•     حسابدار باید به هرگونه اختلاف حساب شرکت‌ها با اشخاص طرف حساب، رسیدگی نماید.

•     از جمله وظایف حسابدار در امور حسابداری این است که در ارسال مدارک مربوطه به مجمع عمومی شرکت‌ها و اظهار نامه مالیاتی آن شرکت و مدارک مربوطه به حوزه عملیاتی در موعد مقرر با مدیران و مسئولان شرکت همکاری نماید.

•     بهتر است حسابدار در محاسبه و پرداخت مالیات‌ها، حق بیمه کارکنان و سایر پرداخت‌های قانونی با مدیران شرکت‌ها همکاری نماید.

•     از وظایف حسابدار این است که زیر نظر مدیر شرکت با مسئولان واحدهای تابعه سازمان دارائی و بازرسان شرکت در انجام وظایف قانونیشان همکاری نماید.

•     حسابدار باید در برابر حوزه و کمیسیون‌های مالیاتی در دفاع از حقوق قانونی شرکت با مدیر عامل همکاری کند.

•     حسابداران باید در استقرار نظام کنترل داخلی مطلوب با مسئولین بلندپایه شرکت‌ها همکاری نمایند.

•     حسابدار در زمینه تحویل و تحول‌های هیات مدیره جدید و قدیم، همکاری لازم داشته و مدارک موردنیاز را ارائه می‌دهد.

•     تجزیه و تحلیل تمام داده‌های مالی جهت ارائه آنها به سازمان‌ها و شرکت‌ها که به برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری آینده آن سازمان و شرکت کمک می‌کند از جمله وظایف حسابدار محسوب می‌شود.

•     حسابدار به تهیه بودجه برای شرکت‌ها و سازمان‌ها کمک می‌کند.

•     در صورت لزوم مشاوره مالی و حسابداری می‌دهد.

وظایف تخصصی انواع مختلف حسابداران

انواع مختلف حسابداران، نقش‌های متفاوتی را در حوزه مالی ایفا می‌کنند. حسابداران هزینه، به سازمان‌ها کمک می‌کنند تا هزینه‌ها را کاهش دهند و سود را به حداکثر برسانند. نقش حسابدار مالی، ثبت، خلاصه کردن و گزارش تراکنش‌های مالی یک سازمان است به گونه‌ای که برای فردی خارج از سازمان بتوان تصویر دقیقی از وضعیت و عملکرد مالی سازمان به دست آورد. حسابداران پزشکی قانونی، از ترکیبی از مهارت‌های حسابداری و تحقیق برای بررسی صحت اطلاعات مالی و همچنین برای کمک به کشف جرایم مالی مانند کلاهبرداری، اختلاس و پولشویی استفاده می‌کنند. آنها همچنین در مدیریت ریسک و کاهش ریسک کمک می‌کنند و ممکن است از آنها خواسته شود در رابطه با معاملاتی مانند ادغام و تملک مشاوره دهند.

وظایف حسابدار داخلی، کارایی و اثربخشی فعالیت‌ها، فرآیندها و رویه‌ها در یک سازمان ارزیابی است. آنها در انطباق، مدیریت ریسک و حاکمیت شرکتی دخیل هستند. حسابداران مدیریت، با ارائه به موقع اطلاعات مالی و غیرمالی به مدیران، در یک سازمان به برنامه‌ریزی استراتژیک کمک می‌کنند. وظایف حسابدار پروژه نیز پیگیری پیشرفت مالی پروژه‌هاست. حسابداران عمومی، طیف گسترده‌ای از خدمات حسابداری را به مشاغل، افراد، سازمان‌های غیرانتفاعی و ادارات دولتی ارائه می‌دهند. آنها معمولاً به عنوان مشاور خارجی در شرکت‌های حسابداری دولتی کار می‌کنند. حسابداران مالیاتی، مشاوره‌های مربوط به مالیات را به افراد و سازمان‌ها ارائه می‌دهند. برای تهیه نرم‌افزارهای مربوط به انواع حسابداری می‌توانید به سایت تسهیل گستر مراجعه کنید و از راهنمایی مشاوران این مرکز نیز بهره ببرید.