واژه ديپلماسى آشکار (Public Diplomacy) يا اطلاع رسانى امروزه براى محققين و صاحب نظران مباحث سياست خارجى و روابط بين الملل واژه اى آشنا و ملموس است که با ورود فناورى اطلاعات به دنياى ديپلماسى ، روز به روز کاربرد آن بيشتر مى شود.
استفاده از فناورى اطلاعات روشى مناسب براى آگاه کردن جهانيان از اوضاع کلى و مواضع يک کشور مى باشد و ابزارى است که مى توا ند به خدمثگذاران خارجى دولت در ارائه تصويرى مناسب از کشورشان و بيان منافعشان کمک کند.امروزه اکثر وزارت خارجه هاى کشورهاى جهان و نمايندگى هاى آنان سايت اينترنتى مخصوص به خود دارند که از طريق آن به معرفى کشور و اطلاع رسانى در مورد سياست خارجى ،مواضع دولت و مسايلى از اين دست مى پردازند.
از اين رو ايجاد سايت هاى اطلاع رسانى براى نمايندگى هاى وزارت خارجه کشورمان امرى ضرورى به نظر مى رسد که خوشبختانه اخيرا قدم هاى ارزشمندى در اين زمينه توسط چند تمايندگى از جمله سفارت آلمان ،آفريقاى جنوبى،لندن و فرانسه بر داشته شده است.
يکى از نمايندگى هايى که اخيرا اقدام به بازسازى سايت قبلى خود و راه اندازى يک سايت جديد سه زبانه (فارسى ،انگليسى ،فرانسوى ) نموده است ،سفارت کشورمان در پاريس است.با اينکه مدت کمى از راه اندازى اين مى گذرد سايت بسيار خوب وجامعى طراحى شده است که در ادامه به بررسى قسمتهاى مختلف آن خواهيم پرداخت.
1 - ساختار محتوايى
ساختار کلى محتوايى اين سايت بسيار نزديک به ساختار استاندارد براى نمايندگى هاى کشورهاى دنياست که به نظر مى رسد اين ساختار با مقايسه تطبيقى سايت هاى مشابه بدست آمده است.
1-1 - قسمتهاى اصلى :
فعاليتهاى نمايندگى و معرفى کشورمان در تقسيم بندى بسيار خوبى در منوى سمت راست انجام شده است. آيتم هاى اين بخش شامل :اخبار، درباره نمايندگى ، بخش سياسى ، بخش اقتصادى ، بخش فرهنگى ، بخش کنسولى ، بخش مطبوعاتى ، ايران ،پيوندها ، رايزنى علمى و ارتباط با ما مى باشد.به نظر مى رسد تقسيم بندى اين قسمتها بر اساس بخشهاى مختلف داخلى سفارت صورت گرفته است و محتواى هر يک نيز توسط هر بخش تامين مى شود و از اين جهت مطالب بسيار متنوعى در آنها وجود دارد.
بخش اخبار شامل اخبار ايران ،اخبار فرانسه و اخبار نمايندگى است که تقريبا هر روز به روز مى گردند.
در بخش اقتصادى تقسيم بندى بسيار مفصل و کاملى از خدمات و قوانين اقتصادى و بازرگانى ايران و فرانسه وجود دارد که براى سرمايه گزاران خارجى خواهان سرمايه گزارى در ايران بسيار مفيد به نظر مى رسد هرچند که قسمتهايى از اين بخش هنوز تکميل نشده است.
در بخش فرهنگى نيز آيتمهاى متعددى مانند تاريخچه روابط فرهنگى ،ايرانشناسى ،تاريخ فرانسه و اطلاعات دانشگاهى وجود دارد که مراودات فرهنگى دو کشور با تمدن قديمى ايران و فرانسه در آن بازتاب مى شود.
بخش کنسولى نيز بر اساس طبقه بندى متداول اطلاعات کنسولى در دنيا تقسيم بندى شده و اطلاعات مفيدى را در زمينه خدمات کنسولى و رواديد کنسولگرى سفارت در اختيار مراجعين قرار مى دهد ،همچنين فرمهاى کنسولى در قسمتهاى مختلف نيز بصورت فرم html در سايت موجود است.
قسمت ايران نيز شامل اطلاعات مفيدى در تقسيم بندى معرفى ايران ، ايرانگردى ،موزه ها ، استانها ،آلبوم عکس ،موسيقى و هنر است.
استفاده از صفحات متحرک(flash )در قسمت آلبوم عکس جلوه خاصى به اين قسمت داده است و همچنين در قسمت موسيقى نيز امکان شنيدن موسيقى هاى ايرانى به صورت online وجود دارد.
عنوان رايزنى علمى نيز از قسمت هايى است که جديدا به سايت اضافه شده است و نشانگر فعاليتهاى بخش رايزنى علمى سفارت است.
بخش پيوندها داراى تقسيم بندى خوب و کاملى از سايت هاى ايرانى در زمينه هاى مختلف است و با توجه به اينکه اين سايت به سه زبان معرفى شده است مى تواند خصوصا براى خارجيان علاقمند به ايران بسيار مفيد باشد.
2-1- قسمتهاى ويژه:
در سمت چپ صفحه آيتم هاى ويژه اى وجود داردکه ظاهرا ارتباط مستقيم با فعاليتهاى اصلى سفارت نداشته و بيشتر به منظور اطلاع رسانى در زمينه هاى مختلف ايجاد شده است.آيتم هاى اين بخش شامل امام در فرانسه ( يک مجموعه عکس از دوران حضور امام خمينى در فرانسه)، رئيس جمهور در فرانسه (عکسهاى سفر آقاى خاتمى به پاريس )، روزشمار روابط دو جانبه ، نمايشگاه اسناد روابط دو جانبه(شامل 200 قطعه عکس اسکن شده از تاريخ روابط دو جانبه ايران و فرانسه)، چهره ها و شخصيت ها (معرفى و زندگى نامه مقامات بلند پايه ايران در يک تقسيم بندى منظم )، گزيده مطبوعات انگليس، درباره فرانسه و فيلم ايران مى باشد.
۲- ساختار فنى:
يکى از مشکلات اساسى که اکثر سايتهاى ايرانى با آن دست به گريبان هستند عدم استفاده از تکنولوژيهاى جديد طراحى وب است که به طبع آن مشکلات و موانع بسيارى در خلال راه اندازى و نگهدارى آن ايجاد مى گردد.
صفحات اين سايت به صورت پويا (Dynamic) با استفاده از زبان PHP طراحى شده است و گرافيک و ترکيب رنگ آن حرفه اى و به روز به نظر مى رسد. با توجه به اينکه سايت به صورت پويا طراحى شده است براى تحليل کامل ساختار فنى آن نياز به دسترسى به منابع فايلها و Database وجود دارد.
3- مزايا و نقاط قوت:
موارد ذکر شده در ذيل مزايا و نقاط قوت اين سايت به شمار مى رود.
• طراحى سايت به صورت سه زبانه (فارسى ،انگليسى ،فرانسوى).
طراحى سايت به صورتى انجام شده که کاربر در هر صفحه با تغيير زبان وارد صفحه معادل همان مطلب به زبان ديگر مى شود و براى اينکه اين نوع طراحى کاربر را دچار مشکل ننمايد بايد تمام مطلب موجود در سايت به سه زبان وجود داشته باشدکه در بسيارى از قسمتها اين روال رعايت شده است ولى بعضى از صفحات نيز به زبان فرانسه ترجمه نشده است که به نظر مى رسد در حال تکميل شدن است.
• استفاده از طراحى فنى به روز و گرافيک زيبا و در عين حال کم حجم.
• استفاده از ساختار استاندارد محتوايى اکثر سايتهاى نمايندگى هاى دنيا.
• معرفى کامل خدمات و فعاليتهاى نمايندگى در بخش هاى مختلف.
• معرفى کامل ايران جهت دسترسى علاقمندان به آشنايى با کشورمان.
• استفاده از صفحات متحرک (flash) در قسمتهايى از سايت که نيارمند ايجاد جذابيت و جلب توجه کاربران مى باشد.اين flash ها بصورت کاملا حرفه اى و نسبتا کم حجم ارائه شده اند.
• اين سايت على رغم اينکه متعلق به يک سازمان دولتى است و نيازمند رعايت اصول و قواعد خاصى براى رعايت شان و منزلت يک سايت دولتى است بصورت خشک و خشن (همانند بسيارى از سايتهاى دولتى ايران ) طراحى نشده است و کاربر را براى ديدن صفحات مختلف جذب مى نمايد.
• سايتهايى که داراى قسمتهاى متنوع و شاخه هاى پيچ در پيچ هستند نيازمند نوعى آدرس دهى در داخل صفحات خود هستند که کاربر دقيقا بداند که در کدام شاخه فرعى و يا اصلى وجود دارد که اين آدرس دهى بخوبى در بالاى صفحات اين سايت رعايت شده است .
• تاريخ و ساعت آخرين روز آمد سازى سايت (به وقت پاريس ) در انتهاى تمام صفحات ذکر شده است که بسيار مفيد است.
4-پيشنهادات جهت تکميل سايت:
• بسيارى از قسمتهاى مختلف اين سايت که داراى اهميت زيادى نيز مى باشند از جمله معرفى نمايندگى ، بخش سياسى ،قسمتهايى از بخش اقتصادى و بخش مطبوعاتى مطلبى در آنها وجود ندارد که بايد هرچه سريعتر تکميل شوند.
• استفاده از آيتمهايى که سايت را دو طرفه (Interactive)مى کند مانند فرمهاى نظرخواهى ،ارسال نظرات،بحث آزاد و مواردى از اين دست مى توانند کمک زيادى به جلب کاربران و دريافت نظرات آنان در مورد سايت و يا حتى فعاليتهاى نمايندگى نمايد.
• تکميل و ارسال فرمهاى کنسولى و رواديد بصورت online از جمله کارهايى است که اگر در اين سايت انجام شود گامى موثر در جهت رسيدن به خدمات online در دولت ايران خواهد بود.
• فعال کردن قسمت جستجو (search) قطعا الزامى خواهد بود.اين آيتم در سايت ايجاد شده است ولى غير فعال است .با توجه به اينکه حجم محتواى موجود در سايت زياد است راه اندازى قسمت جستجوگر کمک زيادى به کاربران در جهت دستيابى به اطلاعات مورد نظرشان خواهد نمود.
• تاريخ و ساعت به روز سازى که در انتهاى همه صفحات وجود دارد تاريخ آخرين به روز سازى کل سايت را نمايش مى دهد. اگر اين امکان ايجاد شود که اين تاريخ آخرين تاريخ روزآمد سازى هر يک از صقحات را نمايش دهد اين امکان را ايجاد مى کندکه کاربر متوجه شود که صفحه اى که در حال خواندن آن است در چه تاريخى به روز شده است.
• دعوت سفارت کشورمان در پاريس از ديگر نمايندگى هاى ايران در خارج کشور به راه اندازى سايتهاى مشابه و کمک به آنها براى راه اندازى اينگونه سايتها براى دست يافتن به دولت الکترونيک و ارائه خدمات الکترونيک و اطلاع رسانى به تمام کشورهاى دنيا بسيار مفيد و مطلوب خواهد بود.
استفاده از فناورى اطلاعات روشى مناسب براى آگاه کردن جهانيان از اوضاع کلى و مواضع يک کشور مى باشد و ابزارى است که مى توا ند به خدمثگذاران خارجى دولت در ارائه تصويرى مناسب از کشورشان و بيان منافعشان کمک کند.امروزه اکثر وزارت خارجه هاى کشورهاى جهان و نمايندگى هاى آنان سايت اينترنتى مخصوص به خود دارند که از طريق آن به معرفى کشور و اطلاع رسانى در مورد سياست خارجى ،مواضع دولت و مسايلى از اين دست مى پردازند.
از اين رو ايجاد سايت هاى اطلاع رسانى براى نمايندگى هاى وزارت خارجه کشورمان امرى ضرورى به نظر مى رسد که خوشبختانه اخيرا قدم هاى ارزشمندى در اين زمينه توسط چند تمايندگى از جمله سفارت آلمان ،آفريقاى جنوبى،لندن و فرانسه بر داشته شده است.
يکى از نمايندگى هايى که اخيرا اقدام به بازسازى سايت قبلى خود و راه اندازى يک سايت جديد سه زبانه (فارسى ،انگليسى ،فرانسوى ) نموده است ،سفارت کشورمان در پاريس است.با اينکه مدت کمى از راه اندازى اين مى گذرد سايت بسيار خوب وجامعى طراحى شده است که در ادامه به بررسى قسمتهاى مختلف آن خواهيم پرداخت.
1 - ساختار محتوايى
ساختار کلى محتوايى اين سايت بسيار نزديک به ساختار استاندارد براى نمايندگى هاى کشورهاى دنياست که به نظر مى رسد اين ساختار با مقايسه تطبيقى سايت هاى مشابه بدست آمده است.
1-1 - قسمتهاى اصلى :
فعاليتهاى نمايندگى و معرفى کشورمان در تقسيم بندى بسيار خوبى در منوى سمت راست انجام شده است. آيتم هاى اين بخش شامل :اخبار، درباره نمايندگى ، بخش سياسى ، بخش اقتصادى ، بخش فرهنگى ، بخش کنسولى ، بخش مطبوعاتى ، ايران ،پيوندها ، رايزنى علمى و ارتباط با ما مى باشد.به نظر مى رسد تقسيم بندى اين قسمتها بر اساس بخشهاى مختلف داخلى سفارت صورت گرفته است و محتواى هر يک نيز توسط هر بخش تامين مى شود و از اين جهت مطالب بسيار متنوعى در آنها وجود دارد.
بخش اخبار شامل اخبار ايران ،اخبار فرانسه و اخبار نمايندگى است که تقريبا هر روز به روز مى گردند.
در بخش اقتصادى تقسيم بندى بسيار مفصل و کاملى از خدمات و قوانين اقتصادى و بازرگانى ايران و فرانسه وجود دارد که براى سرمايه گزاران خارجى خواهان سرمايه گزارى در ايران بسيار مفيد به نظر مى رسد هرچند که قسمتهايى از اين بخش هنوز تکميل نشده است.
در بخش فرهنگى نيز آيتمهاى متعددى مانند تاريخچه روابط فرهنگى ،ايرانشناسى ،تاريخ فرانسه و اطلاعات دانشگاهى وجود دارد که مراودات فرهنگى دو کشور با تمدن قديمى ايران و فرانسه در آن بازتاب مى شود.
بخش کنسولى نيز بر اساس طبقه بندى متداول اطلاعات کنسولى در دنيا تقسيم بندى شده و اطلاعات مفيدى را در زمينه خدمات کنسولى و رواديد کنسولگرى سفارت در اختيار مراجعين قرار مى دهد ،همچنين فرمهاى کنسولى در قسمتهاى مختلف نيز بصورت فرم html در سايت موجود است.
قسمت ايران نيز شامل اطلاعات مفيدى در تقسيم بندى معرفى ايران ، ايرانگردى ،موزه ها ، استانها ،آلبوم عکس ،موسيقى و هنر است.
استفاده از صفحات متحرک(flash )در قسمت آلبوم عکس جلوه خاصى به اين قسمت داده است و همچنين در قسمت موسيقى نيز امکان شنيدن موسيقى هاى ايرانى به صورت online وجود دارد.
عنوان رايزنى علمى نيز از قسمت هايى است که جديدا به سايت اضافه شده است و نشانگر فعاليتهاى بخش رايزنى علمى سفارت است.
بخش پيوندها داراى تقسيم بندى خوب و کاملى از سايت هاى ايرانى در زمينه هاى مختلف است و با توجه به اينکه اين سايت به سه زبان معرفى شده است مى تواند خصوصا براى خارجيان علاقمند به ايران بسيار مفيد باشد.
2-1- قسمتهاى ويژه:
در سمت چپ صفحه آيتم هاى ويژه اى وجود داردکه ظاهرا ارتباط مستقيم با فعاليتهاى اصلى سفارت نداشته و بيشتر به منظور اطلاع رسانى در زمينه هاى مختلف ايجاد شده است.آيتم هاى اين بخش شامل امام در فرانسه ( يک مجموعه عکس از دوران حضور امام خمينى در فرانسه)، رئيس جمهور در فرانسه (عکسهاى سفر آقاى خاتمى به پاريس )، روزشمار روابط دو جانبه ، نمايشگاه اسناد روابط دو جانبه(شامل 200 قطعه عکس اسکن شده از تاريخ روابط دو جانبه ايران و فرانسه)، چهره ها و شخصيت ها (معرفى و زندگى نامه مقامات بلند پايه ايران در يک تقسيم بندى منظم )، گزيده مطبوعات انگليس، درباره فرانسه و فيلم ايران مى باشد.
۲- ساختار فنى:
يکى از مشکلات اساسى که اکثر سايتهاى ايرانى با آن دست به گريبان هستند عدم استفاده از تکنولوژيهاى جديد طراحى وب است که به طبع آن مشکلات و موانع بسيارى در خلال راه اندازى و نگهدارى آن ايجاد مى گردد.
صفحات اين سايت به صورت پويا (Dynamic) با استفاده از زبان PHP طراحى شده است و گرافيک و ترکيب رنگ آن حرفه اى و به روز به نظر مى رسد. با توجه به اينکه سايت به صورت پويا طراحى شده است براى تحليل کامل ساختار فنى آن نياز به دسترسى به منابع فايلها و Database وجود دارد.
3- مزايا و نقاط قوت:
موارد ذکر شده در ذيل مزايا و نقاط قوت اين سايت به شمار مى رود.
• طراحى سايت به صورت سه زبانه (فارسى ،انگليسى ،فرانسوى).
طراحى سايت به صورتى انجام شده که کاربر در هر صفحه با تغيير زبان وارد صفحه معادل همان مطلب به زبان ديگر مى شود و براى اينکه اين نوع طراحى کاربر را دچار مشکل ننمايد بايد تمام مطلب موجود در سايت به سه زبان وجود داشته باشدکه در بسيارى از قسمتها اين روال رعايت شده است ولى بعضى از صفحات نيز به زبان فرانسه ترجمه نشده است که به نظر مى رسد در حال تکميل شدن است.
• استفاده از طراحى فنى به روز و گرافيک زيبا و در عين حال کم حجم.
• استفاده از ساختار استاندارد محتوايى اکثر سايتهاى نمايندگى هاى دنيا.
• معرفى کامل خدمات و فعاليتهاى نمايندگى در بخش هاى مختلف.
• معرفى کامل ايران جهت دسترسى علاقمندان به آشنايى با کشورمان.
• استفاده از صفحات متحرک (flash) در قسمتهايى از سايت که نيارمند ايجاد جذابيت و جلب توجه کاربران مى باشد.اين flash ها بصورت کاملا حرفه اى و نسبتا کم حجم ارائه شده اند.
• اين سايت على رغم اينکه متعلق به يک سازمان دولتى است و نيازمند رعايت اصول و قواعد خاصى براى رعايت شان و منزلت يک سايت دولتى است بصورت خشک و خشن (همانند بسيارى از سايتهاى دولتى ايران ) طراحى نشده است و کاربر را براى ديدن صفحات مختلف جذب مى نمايد.
• سايتهايى که داراى قسمتهاى متنوع و شاخه هاى پيچ در پيچ هستند نيازمند نوعى آدرس دهى در داخل صفحات خود هستند که کاربر دقيقا بداند که در کدام شاخه فرعى و يا اصلى وجود دارد که اين آدرس دهى بخوبى در بالاى صفحات اين سايت رعايت شده است .
• تاريخ و ساعت آخرين روز آمد سازى سايت (به وقت پاريس ) در انتهاى تمام صفحات ذکر شده است که بسيار مفيد است.
4-پيشنهادات جهت تکميل سايت:
• بسيارى از قسمتهاى مختلف اين سايت که داراى اهميت زيادى نيز مى باشند از جمله معرفى نمايندگى ، بخش سياسى ،قسمتهايى از بخش اقتصادى و بخش مطبوعاتى مطلبى در آنها وجود ندارد که بايد هرچه سريعتر تکميل شوند.
• استفاده از آيتمهايى که سايت را دو طرفه (Interactive)مى کند مانند فرمهاى نظرخواهى ،ارسال نظرات،بحث آزاد و مواردى از اين دست مى توانند کمک زيادى به جلب کاربران و دريافت نظرات آنان در مورد سايت و يا حتى فعاليتهاى نمايندگى نمايد.
• تکميل و ارسال فرمهاى کنسولى و رواديد بصورت online از جمله کارهايى است که اگر در اين سايت انجام شود گامى موثر در جهت رسيدن به خدمات online در دولت ايران خواهد بود.
• فعال کردن قسمت جستجو (search) قطعا الزامى خواهد بود.اين آيتم در سايت ايجاد شده است ولى غير فعال است .با توجه به اينکه حجم محتواى موجود در سايت زياد است راه اندازى قسمت جستجوگر کمک زيادى به کاربران در جهت دستيابى به اطلاعات مورد نظرشان خواهد نمود.
• تاريخ و ساعت به روز سازى که در انتهاى همه صفحات وجود دارد تاريخ آخرين به روز سازى کل سايت را نمايش مى دهد. اگر اين امکان ايجاد شود که اين تاريخ آخرين تاريخ روزآمد سازى هر يک از صقحات را نمايش دهد اين امکان را ايجاد مى کندکه کاربر متوجه شود که صفحه اى که در حال خواندن آن است در چه تاريخى به روز شده است.
• دعوت سفارت کشورمان در پاريس از ديگر نمايندگى هاى ايران در خارج کشور به راه اندازى سايتهاى مشابه و کمک به آنها براى راه اندازى اينگونه سايتها براى دست يافتن به دولت الکترونيک و ارائه خدمات الکترونيک و اطلاع رسانى به تمام کشورهاى دنيا بسيار مفيد و مطلوب خواهد بود.
کالبد شکافى يک سايت: سفارت ايران در پاريس