تحلیل نقطه سر به سر یکی از اصطلاحاتی است که در اقتصاد، بازرگانی و کسبوکارهای مختلف ممکن است زیاد به گوشتان خورده باشد. برای آن که بتوانید تحلیل درستی از میان سودآوری بیزنس و کسبوکار خود داشته باشید، لازم است که تحلیل نقطه سر به سر را یاد بگیرید و از آن در کسبوکار خود استفاده کنید. به طور کلی، زمانی که تمایل به جذب سرمایه و تأمین بودجه از خارج از محل شرکت را دارید نیز، تحلیل نقطه سر به سر میتواند به شما کمک کند که سرمایهگذاران و یا وامدهندگان را از نظر زمان به سود رسیدن مجموعه یا کسبوکار خود، قانع کنید.
در این مقاله، قصد داریم به این سؤال بپردازیم که نقطه سر به سر چیست، و پس از آن، بهترین روش برای استفاده از تحلیل نقطه سر به سر را به شما عزیزان یاد بدهیم تا بتوانید از آن در بیزنس خود استفاده کنید و پیشبینی دقیقی از سوددهی شرکت خود در آینده به دست آورید.
نقطه سر به سر چیست؟
در متون سرمایهگذاری، «نقطه سر به سر» (Break Even Point | BEP) ناحیهای است که قیمت بازاری یک دارایی با هزینه اصلی آن، برابر میشود.
به عبارتی دیگر، نقطه سر به سر نقطهای است که میزان هزینههایی که تا به حال برای کسبوکار خود کردهاید با میزان درآمد از کسبوکار، برابر میشود و به عبارتی، درآمدها، هزینهها را پوشش میدهند.
تحلیل نقطه سر به سر چیست؟
با توجه به تعریف نقطه سر به سر در بالا، تحلیل نقطه سر به سر یک نوع تجزیه و تحلیل مالی میباشد که به بنیانگذاران و یا سرمایهگذاران یک کسبوکار اجازه میدهد تا بدانند که این کسبوکار، محصول جدید و یا خدمات، تا چه مدت زمانی به نقطه سر به سر میرسد و تمامی هزینههایی که برای بیزنس خرج شدهاند، جبران شده و از آن به بعد، شرکت شروع به سوددهی میکند.
حتماً بخوانید: آشنایی با انواع استانداردهای حسابداری
موارد مهم استفاده از تحلیل نقطه سر به سر در کسبوکار
همان طور که اشاره شد، صاحبان کسبوکار به طور کلی باید با این مفهوم آشنایی داشته باشند ولی در برخی موارد، استفاده از تحلیل نقطه سر به سر، بسیار مهمتر میباشد و رایجتر است که در این موارد، از این تحلیل استفاده شود.
در ادامه، این موارد مهم را برای شما عزیزان شرح دادهایم:
گسترش کسبوکار
برای آن که بیزنس خود را گستردهتر کنید، لازم است که در بخشهای مختلف و یا بخش خاصی از آن، سرمایهگذاری نمایید.
تحلیل نقطه سر به سر در این مقطع از سفر کسبوکار شما کمک میکند تا بتوانید با دیدی واقعی نسبت به مدت زمانی که طول میکشد تا سرمایهگذاری که کردهاید، جبران شده و سوددهی شما شروع شود، اقدام به گسترش کسبوکار خود کنید.
از دیگر فاکتورهای موثر در گسترش کسب و کارها، استفاده از نرم افزار crm است. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد سی آر ام به صفحه نرم افزار سی آر ام مراجعه کنید.
کاهش قیمتها
یکی از مهمترین ابزارها برای رقابت در بازارهای بازرگانی در دنیای کسبوکارها، قیمتگذاری محصولات و یا خدماتشان است. بیزنسهای مختلف برای آن که بتوانند مشتریان بیشتری را جذب کسبوکار خود کنند و سهم بازار بیشتری به دست آورند، مجبور هستند که با یکی از مهمترین فاکتورها از دید مشتریان، یعنی قیمت، بازی کنند و آن را پایین بیاورند تا خدمات و یا محصولاتشان ارزندهتر نسبت به رقیبان به نظر برسد. ولی در صورتی که درک درستی از میزان انعطاف بیزنس خود برای بازی با قیمتها را نداشته باشید، در رقابت شکست میخورید؛ چرا که شما سود خود را با بیش از حد پایین آوردن قیمت، از دست میدهید.
یکی از مهمترین مفاهیمی که میتواند به شما کمک کند درک درستی از انعطاف قیمتگذاری خود در بیزنس داشته باشید همین تحلیل نقطه سر به سر میباشد.
حتماً بخوانید: هزینه سرمایه چیست و با چه فرمول هایی محاسبه میشود؟
محدود نمودن گزینهها
یکی از نکاتی که صاحبان کسبوکار باید در نظر داشته باشند این است که اداره کردن هر کسبوکاری، مستلزم این است که بتوانید تغییرات مداوم را در کسبوکار خود اعمال کنید تا نسبت به شرایط مختلف بیرونی و یا داخلی، وفق بهتری پیدا کرده و هر لحظه در مسیر پیشرفت و ترقی باقی بمانید. برخی از مواقع ممکن است این تغییرات نسبت به فشارهای بیرونی باشند و رد برخی موارد نیز ممکن است این تغییرات، داخلی باشند.
به هر حال، تحلیل نقطه سر به سر میتواند به شما در اداره یک کسبوکار با وجود تغییرات مختلفی که مستلزم بقا و پیشرفت آن است، کمک کند.
نحوه محاسبه و تحلیل نقطه سر به سر
قبل از آن که یاد بگیرید چطور میتوان نقطه سر به سر را محاسبه و تحلیل کرد، باید بتوانید اطلاعات لازم از بیزنس خود را به دست آورید. در ادامه، مهمترین آنها را نوشتهایم:
- تمام هزینههای ثابت مرتبط با سرمایهگذاری جدید، محصول، کانال فروش و موارد مشابه دیگر
- هرگونه هزینه متغیر
- قیمت در نظر گرفته شده برای محصول
حتماً بخوانید: نحوه محاسبه نقطه سر به سر (Break-even Point) به زبان ساده
هزینههای ثابت، شامل تمامی هزینههایی میشود که فارغ از در نظر گرفتن مقدار تولید و یا فروش، باید آنها را پرداخت کنید. از جمله مهمترین هزینههای ثابت در تحلیل نقطه سر به سر میتوان به اجاره مکان کسبوکار، بیمه، حقوق کارمندان و موارد مشابه دیگر اشاره کرد.
همچنین باید بدانید که هزینههای متغیر، با توجه به میزان فروش و یا تولید، کاهش یا افزایش مییابند و تغییر میکنند. از جمله مهمترین هزینههای متغیر در کسبوکارهای مختلف را میتوان هزینه مواد اولیه و موجودی کالا، هزینه خدمات رفاهی، هزینه حقوقهای متغیر کارمندان همچون کارمندان پروژهای و یا فریلنسرها و موارد مشابه را در نظر گرفت.
پس از آن که تمامی اطلاعات لازم که در بالا ذکر شد را به دست آورید، نقطه سر به سر کسبوکار خود را میتوانید از طریق فرمول زیر محاسبه کنید:
- نقطة سر به سر= هزینههای ثابت / (قیمت – هزینههای متغیر)
- مزایای تحلیل نقطه سر به سر
برخی از مهمترین مزایای تحلیل نقطه سر به سر را در ادامه برای شما شرح دادهایم:
- تخمین دقیقی از واحدهایی که باید به فروش برسد تا رسیدن به سود محقق شود.
- کمک به شناسایی هزینههای ثابت و متغیر و ایجاد هماهنگی بین هزینههای ثابت و متغیر
- ابزاری مؤثر برای تعیین اهداف فروش
- پیش بینی سودآوری تولید با استفاده از تغییرات و کارایی هزینهها
- پیش بینی سود و زیان در سطوح مختلف تولید و فروش
- پیش بینی اثرات تغییرات قیمت محصول
- ارزیابی تقاضاهای آتی محصولات
- استفاده از فرصتهای جذب سرمایهگذار با دریافت وام با تحلیل BEP
- در اختیار قراردادن اطلاعات مهم و مؤثر در تصمیمگیری مدیران واحد اقتصادی
حتماً بخوانید: ۵ درس حسابداری که در دانشگاه یاد نمی دهند
معایب تحلیل نقطه سر به سر
این مفهوم نیز در عین حال که مزایایی برای افراد در تحلیل بخشهای مختلف یک کسبوکار دارد، معایبی را نیز به همراه دارد. در ادامه برخی از معایب این مفهوم را در کسبوکار شرح دادهایم:
- یکی از فروض این مفهوم این است که تولید با درآمد و هزینه تغییر نخواهد کرد.
- فرض ثابت بودن فروش و تولید در نقطه سر به سر
- معمولا برای یک محصول بکار میرود
- فرض یکسان بودن قیمت فروش در هر میزان تولید
- زمان بر بودن محاسبه و تحلیل این نقطه
- بعضی از سازمانها بعد از دسترسی به این نقطه هدف بسیار بالایی برای خود تعیین میکنند که بسیار تنشزا خواهد بود.
- كوتاه مدت بودن تجزيه و تحليل نقطه سربه سر
- محاسبه نقطه سر به سر در طرح توجیهی در شرایط عدم اطمینان است.
- در واقعیت هزينهها علاوه بر ثابت و متغير شامل هزينه نيمه متغير يا نيمه ثابت هم هست اما در تجزيه و تحليل سر به سر فرض بر داشتن هزينه ثابت و هزينه متغير است.
- در شرایط واقعی کل میزان تولید و فروش هزینههای متغیر و ثابت در سطوح مختلف قابل تغییر است در صورتی که در تحلیل این نقطه فرض بر ثابت بودن قیمت فروش و هزینههای متغیر هر واحد محصول در کل سطوح تولید است.
سخن پایانی
در این مقاله، به توضیح تحلیل نقطه سر به سر پرداختیم و پس از آن که شرح دادیم نقطه سر به سر چیست، نحوه استفاده از این تحلیل را در کسبوکار به همراه مزایا و معایب آن را نیز به شما عزیزان توضیح دادیم.
امیدواریم که این مقاله به شما اطلاعات کاربردی و مفیدی در زمینه تحلیل نقطه سر به سر داده باشد تا بتوانید به خوبی از آن در بیزنس خود استفاده کنید.
اگر نکتهای در زمینه تحلیل نقطه سر به سر وجود دارد که از ذکر آن در این مقاله غافل شدهایم، خوشحال میشویم تا در قسمت نظرات زیر همین مقاله آن را با ما و دیگران به اشتراک بگذارید.