دست دادن به روش نامناسب، اولین تأثیر بد را در برخورد با افراد بر توسعه فردی ما برجای می‌گذارد. اگرچه می‌توان بر تأثیر بد اولیه غلبه کرد، اما یادگیری روش‌های جلوگیری از برخی اشتباه‌های معمولی که افراد هنگام دست دادن انجام می‌دهند، ساده‌تر است. در این مقاله ۱۰ «روش نامناسب دست دادن» و نکاتی درباره نحوه اصلاح هریک، ذکر شده است.
دست دادن های پرخاشگرانه
دست دادن سلطه‌گرانه
دست دادن سلطه‌گرانه شامل پایین‌گرفتن کف دست خود هنگام دست‌دادن با افراد است و نوعی پرخاشگری محسوب می‌شود. با پایین‌قرار‌دادن کف دست خود، شخص دیگر را مجبور می‌کنید کف دست خود را به سمت بالا قرار دهد که این موقعیتی اجباری است. اگرچه دست دادن سلطه‌گرانه ممکن است در برخی مواقع مناسب باشد، در شرایط روزمره باید از آن اجتناب کرد.
اگر خود را گیرنده دست سلطه‌گرانه می‌یابید، می‌توانید به‌راحتی آن را اصلاح کنید. شما باید یک قدم به سمت چپ خود بردارید؛ زیرا این کار باعث می‌شود هر دو دست شما به‌طور طبیعی صاف شوند.
استخوان‌شکن
استخوان‌شکن هم شبیه به دست دادن سلطه‌گرانه، پرخاشگرانه بوده و شامل بیشازحد محکم‌گرفتن دست است. اگر تاکنون گیرنده استخوان‌شکن بوده‌اید، می‌دانید که چقدر می‌تواند ناراحت‌کننده باشد. دست بزرگ‌سالان مسن را باید شل‌تر گرفت.
نیرویی که برای دست دادن استفاده می‌کنید نباید بیشتر از نیرویی باشد که برای نگه‌داشتن دستگیره در استفاده می‌کنید. علاوه بر این، شما باید دست خود را با شخصی که با او دست می‌دهید مطابقت دهید.
دست بزرگ‌سالان مسن را باید شل‌تر گرفت. اگر همیشه با دست دادن استخوان‌شکن اطرافیان خود درگیر هستید، نظری مانند «وای، چقدر محکم دست می‌دهید» را در بیشتر موارد ابراز کنید تا فرد دست خود را شل کند.
حتماً بخوانید: چطور موانع برقراری ارتباط را برطرف کنیم؟
دست دادن با دو دست
اگرچه مواردی وجود دارد که دست دادن با دو دست مناسب است، اگر با شخصی که تازه ملاقات کرده‌اید استفاده شود، ممکن است بیش از حد شخصی یا صمیمی به نظر برسد؛ مگر اینکه شما یک سیاست‌مدار یا مادربزرگ باشید. بهترین انتخاب این است که این روش را با دوستان نزدیک خود به کار ببرید.
نزدیکی بیشازحد
مانند دست دادن سلطه‌گرانه و استخوان‌شکن، دست دادن با «نزدیکی بیشازحد» به این معنی است که هنگامی که با شخص دیگر دست می‌دهید، او با نزدیکی بیشازحد دست شما را بفشارد. در هر این حالت، نزدیکی دست دادن، به احتمال زیاد باعث ناراحتی شما خواهد بود.
راه‌حل آن ساده است. به‌سادگی یک قدم به عقب بردارید. شما باید بتوانید فضای شخصی خود را اصلاح کنید.
دست دادن های منفعل
ماهی شل و ول
نقطه مقابل استخوان شکن، ماهی شل و ول است. شل و ول دست دادن به شخص دیگر پیام می‌دهد که شما عصبی، بلاتکلیف یا درگیر هستید. دست دادن شل و ول به‌خصوص می‌تواند برای حرفه شما مضر باشد.
اگر مطمئن نیستید که دست دادنتان شل و ول است یا نه، از دوستانتان بخواهید با شما تمرین کنند تا درست دست بدهید.
دست دادن فقط با انگشتان
بدتر از شل و ول دست دادن این است که شما فقط با انگشتان خود به شخص دیگر دست بدهید. برای جلوگیری از این سناریو، قبل از اینکه پنجه خود را محکم کنید، مطمئن شوید که قسمت بین انگشت اشاره و انگشت شست شما، قسمت بین انگشت اشاره و انگشت شست شخص دیگر را لمس کرده است.
دست دادن سرد و مرطوب یا عرق‌کرده
اگر هنگام معرفی خود عصبی هستید، ممکن است در موقعیت‌های اجتماعی مختلف دستتان سرد و مرطوب یا عرق‌کرده باشد. ممکن است احساس کنید که اوضاع خارج از کنترل شماست؛ اما مراحلی وجود دارد که می‌توانید امتحان کنید و این واکنش‌ها را کاهش دهید.
یک دستمال کاغذی در جیب خود داشته باشید تا عرق کف دست‌های خود را پاک کنید (با احتیاط وقتی فرصت پیدا کردید).
وقتی می‌دانید قرار است با فردی ملاقات کنید، از حمل نوشیدنی سرد در دست راست خودداری کنید.
اگر دستان شما سرد هستند، آنها را با یک کیسه گرم فوری در جیب خود یا یک خشک‌کن گرم در دستشویی گرم کنید.
دست دادن ناموفق
«دست دادن ناموفق» هنگامی است که دست‌ها به‌طور کامل به هم نرسند. شاید شما دست خود را برای دست دادن دراز کردید، اما درنهایت فقط انگشتان شخص را لمس کردید. شاید شما ناشیانه دست دادید و نتوانستید منتظر بمانید تا دستتان را بکشید. با وجود مشکلی که درباره دست دادن وجود دارد، باید بدانید که شخص دیگر هم به همان اندازه مسئول این «دست دادن ناموفق» است و این کاملاً تصادفی است.
دست دادن طولانی‌مدت
شما احتمالاً دست دادن طولانی‌مدت را تجربه کرده‌اید. مدت‌ها پس از معرفی، شخص هنوز دست شما را بالا و پایین می‌کشد.
دست دادن ایدئال دو تا سه ثانیه طول می‌کشد و بیشتر از معرفی کلامی ادامه نمی‌یابد. اگر بیشتر از این باشد، ممکن است به نظر برسد که شما فقط دست همدیگر را گرفته‌اید.
حتماً بخوانید: ۶ راهنمای بهره وری در کسب و کارهای کوچک
فقدان تماس چشمی
آیا تا به حال به کسی دست داده‌اید که به چشم شما نگاه نکند؟ احتمالاً تعجب کرده‌اید که چه چیزی را پنهان می‌کند. برقرارنکردن تماس چشمی در حین دست دادن، به طرف مقابل پیام می‌دهد که شما آماده نیستید.
اگر نداشتن تماس چشمی شما به دلیل اضطراب اجتماعی است، تمرین کنید تا به نقطه‌ای بین چشمان نگاه کنید، به‌طوری‌که حداقل به نظر بیاید به نگاه فرد مقابل چشم دوخته‌اید.
علاوه بر دست دادن نحوه غلبه بر اضطراب در برقراری تماس چشمی مهم است
اضطراب در برقراری تماس چشمی می‌تواند در تعامل‌های روزمره اجتماعی اختلال ایجاد کند. توانایی حفظ ارتباط چشمی خوب، از جنبه‌های مهم تعامل اجتماعی است. افرادی که به چشم دیگران نگاه می‌کنند، افرادی دوستانه و پذیرا استنباط می‌شوند. با این حال، بسیاری از افراد خجالتی و مضطرب در برخوردهای اجتماعی، با این بخش از برقراری ارتباط مشکل دارند.
اضطراب در برقراری تماس چشمی چیست؟
اضطراب در برقراری تماس چشمی به ناراحتی و علل اضطراب در برقراری تماس چشمی اشاره می‌کند. برای بعضی از افراد برقراری ارتباط چشمی مانند دیگران آسان نیست.
ممکن است فردی که دچار اضطراب در برقراری تماس چشمی است نتواند هنگام صحبت‌کردن به‌طور مستقیم به چشمان افراد دیگر نگاه کند یا احساس کند هنگام برقراری تماس چشمی مورد قضاوت یا بررسی دیگران قرار می‌گیرد.
چرا مردم از تماس چشمی نسبت به دست دادن اجتناب می‌کنند؟
افراد به دلایل مختلف دچار اضطراب در برقراری تماس چشمی می‌شوند. در افرادی که وضعیت سلامت روانشان بررسی نشده، جلوگیری از تماس چشمی می‌تواند به کم‌رویی یا نداشتن اعتماد‌به‌نفس ربط داشته باشد. نگاه‌کردن به چشمان کسی که صحبت می‌کند، می‌تواند برای افرادی که ترجیح می‌دهند در کانون توجه قرار نگیرند، ناراحتی ایجاد کند.
حتماً بخوانید: چرا نباید برای کمک به همکارانتان داوطلب شوید؟
تماس چشمی و اختلال اضطراب اجتماعی
غالباً افرادی که دچار اضطراب اجتماعی هستند، نگاه‌کردن به چشم افراد را تحریک‌کننده اضطراب و ناراحت‌کننده توصیف می‌کنند. این به احتمال زیاد به دلیل سیم‌پیچی ژنتیکی است. تحقیقات نشان داده است افرادی که به اختلال اضطراب اجتماعی مبتلا هستند (SAD) از تماس چشمی مستقیم هراس دارند.
اگر به اختلال اضطراب اجتماعی مبتلا هستید، بخشی از مغز شما که هشدار خطر می‌دهد (آمیگدال شما)، می‌تواند با تماس چشمی برانگیخته شود.
تماس چشمی و اوتیسم
تحقیقات درباره مبتلایان به اوتیسم نشان می‌دهد که این افراد به تماس چشمی حساسیت دارند، به‌گونه‌ای که مغز آنها در مسیرهایی که حالات صورت افراد را پردازش می‌کند فعالیتی بیش از مقدار طبیعی نشان می‌دهد. این بدان معناست که این افراد برای مدیریت احساس انگیختگی، از تماس چشمی اجتناب می‌کنند. به عبارت دیگر، تماس چشمی برای آنها تجربه‌ای دردناک است.
چگونه می‌توان بر اضطراب در برقراری تماس چشمی غلبه کرد؟
برقراری تماس چشمی در حین مکالمه بسیار مهم است. این مهارت هم برای حرفه شما و هم برای روابط شخصی بسیار حیاتی است. درحالی‌که ممکن است برخی افراد مستعد ترس یا اجتناب از تماس چشمی باشند، بسیاری از افراد می‌توانند یاد بگیرند مهارت‌های تماس چشمی خود را بهبود ببخشند و در برقراری تماس چشمی بهتر عمل کنند.
برای یادگیری برقراری تماس چشمی دو مرحله وجود دارد:
اضطراب درمورد تماس چشمی را کاهش دهید.
مهارت‌های برقراری تماس چشمی را مانند دست دادن بهبود ببخشید.
حتماً بخوانید: ۶ راهنمای بهره وری در کسب و کارهای کوچک
کاهش اضطراب در تماس چشمی
افراد مبتلا به اختلال اضطراب می‌توانند از درمان‌هایی مانند درمان شناختی‌رفتاری یا تجویز دارو بهره‌مند شوند. بیشتر افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی می‌توانند یاد بگیرند که بر ترس خود غلبه کنند و تماس چشمی را بهتر حفظ کنند. به این ترتیب، تماس چشمی فقط یکی از جنبه‌های تعامل اجتماعی است که می‌توان با تمرین و مواجهه با آن، از حساسیتش کاست.
اگر دچار اختلال اضطراب نیستید اما هنوز تماس چشمی شما را مضطرب می‌کند، می‌توانید آستانه تحمل خود را با افزایش تماس چشمی، آن هم به مرور زمان، افزایش دهید. به‌تدریج، هرچقدر آن را تکرار کنید، کمتر احساس ناراحتی می‌کنید.
اول با افرادی شروع کنید که کمتر باعث اضطراب شما می‌شوند؛ مانند یک دوست خوب. بعد روی موقعیت‌هایی که تحریک‌کننده اضطراب هستند کار کنید؛ مانند برقراری تماس چشمی با مدیر خود.
اگر تماس چشمی در زندگی واقعی برای شما تنش‌زاست، می‌توانید با برقراری ارتباط چشمی با شخصیت‌های تلویزیونی، در فیلم‌های YouTube (مثلاً ولاگس) یا از طریق Facetime یا سایر گپ‌های ویدئویی شروع کنید.
اگر متوجه شدید اضطراب شما قبل یا در شرایطی که شما باید ارتباط چشمی برقرار کنید افزایش یافته است، سعی کنید نفس عمیق کشیدن را تمرین کنید تا ضربان قلب شما را کند کرده و آرامتان کند.
بهبود مهارت‌های برقراری تماس چشمی
اگر در حال صحبت‌کردن با شخصی هستید (یا افرادی را در یک گروه مشاهده می‌کنید)، نقطه‌ای را انتخاب کنید که مستقیماً بین یا کمی بالاتر از چشمان شنونده باشد. اگر راحت نیستید، سعی کنید اجازه دهید چشمان شما کمی از تمرکز خارج شود که این مزیت نرم‌شدن و آرامش‌دادن به نگاه شما را افزایش می‌دهد.گهگاه نگاهی به اطراف خود بیندازید. خیره‌شدن بیشازحد باعث ناراحتی افراد خواهد شد.
استفاده از این دو استراتژی برای بهبود ارتباط چشمی باعث می‌شود شنوندگان احساس ارتباط بیشتری با شما داشته باشند و این احتمال را که شما در هنگام صحبت‌کردن، چه با یک گروه و چه با یک فرد، احساس راحتی بیشتری کنید، افزایش می‌دهد.
نکاتی برای برقراری ارتباط چشمی پس از دست دادن:
قبل از شروع صحبت با کسی، با او ارتباط چشمی را برقرار کنید.
از قانون ۵۰-۷۰ استفاده كنید: ۵۰درصد از ارتباط چشمی را هنگام صحبت‌كردن و ۷۰درصد آن را هنگام گوش‌كردن استفاده کنید.
تماس چشمی را به‌مدت چهار تا پنج ثانیه یا مدت‌زمانی که بخواهید رنگ چشم طرف مقابل را ببینید، نگه دارید. هنگامی که تماس چشمی را قطع می‌کنید، قبل از شروع مجدد به طرف مقابل نگاه کنید.
وقتی به اطراف نگاه می‌کنید، این کار را به‌آرامی انجام دهید. خیلی سریع به اطراف نگاه کردن (چشم‌ها را خیره‌کردن) باعث می‌شود عصبی یا خجالتی به نظر برسید.
وقتی به اطراف نگاه می‌کنید، به پایین نگاه نکنید؛ زیرا این کار، نداشتن اعتماد‌به‌نفس را نشان می‌دهد.
به‌جای نگاه‌کردن به اطراف، می‌توانید به نقطه دیگری از چهره افراد نیز نگاه کنید. مثلث وارونه‌ای را تصور کنید که چشم و دهان آنها را به هم وصل می‌کند. هر پنج ثانیه، آن نقطه از مثلث را که به آن نگاه می‌کردید عوض کنید.
نگاه خود را بشکنید تا یک ژست بگیرید یا سر خود را تکان دهید؛ زیرا این طبیعی‌تر از نگاه‌کردن به اطراف به نظر می‌رسد و ناراحتی شما را از این مقدار تماس چشمی بیشتر می‌کند.
اگر به‌طور مستقیم به چشم کسی نگاه کردن بیشازحد استرس‌زاست، در عوض به نقطه‌ای از بینی، دهان یا چانه آنها نگاه کنید.
در گروه
وقتی با گروهی از افراد صحبت می‌کنید، به‌جای اینکه به‌طور‌کلی به گروه فکر کنید، تصور کنید که به‌طور هم‌زمان مکالمه‌های فردی با افراد گروه دارید.
همین‌طور‌که صحبت می‌کنید، یک نفر را در گروه انتخاب کنید و وانمود کنید که فقط با آن شخص صحبت می‌کنید. با تمام‌شدن فکر یا جمله خود به او نگاه کنید. همان‌طور‌که یک جمله یا ایده جدید را شروع می‌کنید، فرد دیگری را در گروه انتخاب کنید و با تمام‌شدن فکر خود به چشمان او نگاه کنید. اطمینان حاصل کنید که درنهایت همه افراد گروه را در این روش درگیر می‌کنید.
حتماً بخوانید: تحقیر در محیط کار؛ نحوه برخورد صحیح و راه‌های مقابله با آن
تحقیق درباره تماس چشمی و اختلال اضطراب اجتماعی
بررسی سال ۲۰۱۷ که در «گزارش‌های روان‌پزشکی کنونی» منتشر شده نشان می‌دهد اضطراب اجتماعی به ترکیبی از حفاظت و جلوگیری از پردازش محرک‌های عاطفی اجتماعی مربوط می‌شود؛ یعنی اینکه مثلاً در یک مهمانی، شما ممکن است هم مراقب افرادی باشید که به نظر می‌رسد شما را قضاوت می‌کنند، هم سعی کنید از موقعیت‌هایی که احساس می‌کنید قضاوت می‌شوید، دوری کنید.
علاوه بر این، این بررسی نشان داد افراد مبتلا به اضطراب اجتماعی تمایل دارند از حفظ ارتباط چشمی خودداری کنند. این هم احتمالاً به‌خاطر ترس از قضاوت‌شدن است.
سخن آخر
در پایان، دانستن نحوه درست دست دادن مهارتی است که به تمرین نیاز دارد. وقتی فرصت داشتید دست دادن را تمرین کنید؛ زیرا این به مرور زمان به خصوصیت دوم شما تبدیل خواهد شد، مانند گفتن «متشکرم».
هنگامی که در دست دادن درست ناموفق بودید، چه کاری باید انجام دهید؟ به تلاشتان ادامه دهید. سعی کنید حواس افراد را با یک سؤال یا تعارف پرت کنید. اگرچه فقط یک بار می‌توانید نخستین برداشت و تأثیر را داشته باشید، اما معمولاً زمان زیادی برای جبران وجود دارد.
اگر فهمیدید که اضطراب اجتماعی شما به حدی شدید است که نگاه‌کردن به چشمان کسی بیشازحد برایتان ناراحت‌کننده است، از متخصص سلامت روان یا پزشک خانواده کمک بگیرید. اگر قبلاً به بیماری اختلال اضطراب اجتماعی مبتلا نشده باشید، علائم شما ارزیابی می‌شود و برنامه درمانی خاصی برای وضعیت منحصر‌به‌فرد شما ترسیم می‌گردد. نظر شما در این باره چیست؟ لطفاً دیدگاه های خود را با کاربران به اشتراک بگذارید.
منبع: Verywellmind
دست دادن : ۱۰ روش نامناسب برای کم کردن اضطراب در برقراری ارتباط